Een van de meest voorkomende oorzaken van darmklachten is een slechte vertering veroorzaakt door onvoldoende kauwen op je voedsel. Het liefst doen we aan; hap, slik en weg. Want geen tijd en snel weer door! En laat dit nu net het recept zijn voor darmklachten zoals buikpijn, opgeblazen gevoel en gasvorming.
Je spijsvertering begint in je mond, in je mond wordt je voedsel fijngekauwd en vermalen met je speeksel. Klieren in je mond produceren dat speeksel wat bestaat uit water, slijm en een enzym, amylase. Een enzym is een soort schaartje wat je voeding in kleine stukjes knipt. Amylase is een enzym dat zetmeel en koolhydraten in kleine stukjes knipt.
Het liefst doen we aan; hap, slik en weg. Want geen tijd en snel weer door.
In je maag wordt je voedsel vervolgens nog kleiner geknipt door andere enzymen die geproduceerd worden in je maag. Het maagzuur in je maag bestaat uit zoutzuur, enzymen en slijm.
- Zoutzuur is de zure component van je maagzuur wat een belangrijke functie heeft zoals het doden van bacteriën en het activeren van spijsverteringsenzymen
- Het enzym wat in je maag het meest actief is, is pepsine. Dit verteert eiwitten en wordt pas actief als je maag voldoende zuur is
- Slijm vormt een beschermende laag langs je maagwand en voorkomt dat het zoutzuur je weefsels beschadigen
Op het moment dat je niet goed en voldoende kauwt, komt je voedsel in te grote brokken in je maag terecht. Je maag weet geen raad met die te grote brokstukken en dit geeft klachten als opgeblazen gevoel en gasvorming. Op den duur kan dit zelfs tot maagzuurproblemen leiden.
Als je vertering bij stap 1, het kauwen, niet optimaal verloopt heeft dit gevolgen voor de rest van je spijsvertering. Zo zorgt onvoldoende kauwen voor klachten verderop in je spijsverteringsstelsel, zoals;
- overmatige gasvorming in je dikke darm
- een disbalans in de bacteriën in je dikke darm (dysbiose)
De té grote brokken voeding gaan rotten in je darmen in plaats van dat ze goed verteerd worden
Dysbiose
Als je maag je voedsel niet goed kan verteren omdat er té grote brokken voedsel in je maag terecht komen vanwege onvoldoende kauwen, heeft dit ook gevolgen voor de vertering in je darmen. Er is namelijk een kans dat té grote brokken voeding gaan rotten in plaats van dat ze goed verteerd worden. Als dit vaker voorkomt kan deze rotting van je voeding darmklachten veroorzaken zo kan er een disbalans (dysbiose) ontstaan tussen de verschillende darmbacteriën in je dikke darm.
Deze disbalans wordt ook wel dysbiose genoemd en is een verstoring in het samenleven van de verschillende bacteriën in je dikke darm. Met als gevolg een afname van de hoeveelheid gunstige bacteriën en/of toename van de hoeveelheid (potentieel) ziekmakende bacteriën (pathogenen – zoals Clostridium en Salmonella).
Een dysbiose kan klachten geven zoals; winderigheid, opgeblazen gevoel, buikpijn, buikkramp, obstipatie, diarree, slechte adem of een schimmelinfectie.
Een dysbiose kan afname van gunstige bacteriën veroorzaken terwijl deze gunstige bacteriën een belangrijke rol spelen in het beschermen van je darmslijmvlies. Zo kan een dysbiose negatieve gevolgen hebben voor je weerstand tegen infecties en de barrièrefunctie van je darm verminderen. Dit wordt ook wel een hyperpermeabele darm (leaky gut) genoemd. Daarover lees je meer in mijn blog ‘De link tussen hooikoorts en je darmen’.
Een dysbiose kan negatieve gevolgen hebben voor je weerstand tegen infecties en de barrièrefunctie van je darm verminderen.
Hoeveel keer moet je kauwen?
Afhankelijk van het soort voedsel in je mond, hoor je zo’n 25 keer op je voedsel te kauwen voordat je het doorslikt. Ook is het belangrijk dat je voedsel goed vermengd is met het speeksel in je mond, op die manier krijgen enzymen de kans om in je mond al te starten met het verteren van je koolhydraten.
Zorg ook dat je ontspannen eet en neem ruim de tijd voor je maaltijd. Als je stress ervaart is het beter even te wachten met eten. Stress zorgt namelijk voor minder aanmaak van maagzuur en spijsverteringssappen. Dit betekent minder enzymen om je voedsel in kleine stukjes te knippen waardoor je voeding minder goed verteerd wordt. Eten tijdens stress (ook al kauw je genoeg) zorgt er uiteindelijk voor dat je eten niet goed verteerd wordt, met kans op klachten verderop in je darmen.
Kauwen op je smoothie
Mocht je fan zijn van smoothies, zorg altijd dat je iets toevoegt waar je goed op moet kauwen. Zo voorkom je dat je je smoothie hap, slik weg naar binnen klokt waardoor deze dus niet goed verteerd kan worden. Verderop in je darmen kan dit zorgen voor rotting in plaats van een goede vertering.
Je kunt bv. noten, zaden, stukjes appel, rozijnen, gedroogd fruit, chocolade of een banaan in plakjes toevoegen aan je smoothie waardoor je op je smoothie moet kauwen.
Gebruik je vloeibare ontbijtjes? Bedenk je dan dat het belangrijk is om deze niet meteen door te slikken maar eerst in je mond te vermengen met je speeksel. Op deze manier kunnen de spijsverteringsenzymen goed hun werk doen en voorkom je dat je maag overbelast wordt met achterstallig verteringswerk wat eigenlijk in je mond moest plaatsvinden.
5 Redenen waarom goed kauwen zo belangrijk is?
- Stimuleert je speekselklieren
Kauwen stimuleert je speekselklieren om speeksel te produceren. Ook neutraliseert het zuren in je mond wat weer gunstig is voor de gezondheid van je mond, tandvlees en tanden. - Bevordert een efficiënte spijsvertering
Door je voedsel goed te kauwen, wordt het vermengd met je speeksel. Speeksel bevat enzymen die in je mond al beginnen met het afbreken van koolhydraten. - Minder belasting voor je maag
Goed gekauwd voedsel is minder belastend voor je maag. Dit kan helpen bij het voorkomen van problemen met je maag zoals opgeblazen gevoel en gasvorming of maagzuurproblemen. - Betere opname van voedingsstoffen
Kauwen maakt je voedsel kleiner waardoor het verteringsproces beter verloopt en voedingsstoffen beter in je lichaam worden opgenomen. - Behoud van gezond gewicht
Rustig eten en goed kauwen geeft je lichaam tijd om de verzadigingssignalen, die naar je brein gestuurd worden, te registreren. Dit voorkomt dat je overeet en kan zo bijdragen aan behoud van een gezond gewicht.
